Лейкосүзгілеу – құйылатын қанның қауіпсіздігін арттыру тәсілі
Қан қызметінде донорлық қанның қауіпсіздігі мәселесі негізгі мәселелердің бірі болып табылады. Қатаң іріктеу мен тексерулерге қарамастан, серонегативті (жасырын) кезеңде гемотрансмиссивті (қан арқылы берілетін) инфекциялардың клиникалық-зертханалық белгілері жоқ донорлардан қан дайындау қаупі сақталады. Бұл мәселенің маңыздылығын ескере отырып, қан құю кезінде жұқпалы аурулардың таралуын болдырмауға бағытталған іс-шаралардың тұтас кешені әзірленді.
Лейкофильтрация – құйылатын қанның қауіпсіздігін арттырудың бүкіл әлемде мойындалған тәсілдерінің бірі. Оның мәні – донорлық қаннан арнайы сүзгінің көмегімен лейкоциттер жойылады. Адам қанындағы аурулардың қоздырғыштары лейкоциттердің жасушалық элементтеріне бекітілген, яғни оларды сүзу арқылы жоюға болады. Сүзгі лейкоциттерді ұстайтын, бірақ ұсақ тромбоциттер мен қызыл қан жасушаларын өткізетін белгілі бір тесік диаметрі бар талшықты заттан тұрады.
Шығыс Қазақстан облыстық қан орталығында (бұдан әрі – ШҚОҚО) өндірілетін қан компоненттері қан дайындау бөлімінде лейкофильтрациядан өтеді. Бұл үдеріс үшін әртүрлі өндірушілердің , соның ішінде отандық лейкофильтрлер қолданылады. Қан компоненттерінің лейкофильтрациясының сапасы қолданылатын материалдар мен технологиялық үдеріске байланысты. Сондықтан соңғы өнімдегі қалдық лейкоциттердің санын зерттеу арқылы лейкофильтрация сапасын бақылау өте маңызды. Қанның лейкофильтрленген компоненттерінде нормативтік көрсеткішке сәйкес қалдық лейкоциттердің бір дозада 1×106 жасушадан аз болуына жол беріледі, бұл реципиент үшін қауіпсіз болып табылады. Бұл көрсеткішті (қалдық лейкоциттер саны) зерттеуді арнайы оқытудан өткен персонал “BD FACSCalibur” ағындық цитометрінде американдық өндірістің жоғары технологиялық жабдығындағы сапаны бақылау бөлімінде жүргізеді. Лейкофильтрленген қан компоненттерін зерттеу қолданыстағы қан қызметі бұйрықтарының талаптарына сәйкес бекітілген кестелерге сәйкес жүргізіледі. Тоғыз жыл бойы жүргізілген зерттеулердің сапасын бақылау бөлімінің талдауы ШҚОҚО-да өндірілген лейкофильтрленген қан компоненттерінің жоғары сапасын, демек, емдеу желісіне берілетін өнімдердің қауіпсіздігін көрсетеді.
