Әр адамда генетикалық егіздер бар

Сүйек кемігі-гемопоэзді (қантүзілім) жүзеге асыратын адамның гемопоэз жүйесінің маңызды органы, яғни өлетін және жойылатындардың орнына жаңа қан жасушаларын құру үдерісі. Өз консистенциясы бойынша ол қанға ұқсас, негізінен жамбас сүйектерінің, қабырғалардың, төс сүйектерінің ішінде болады. Оның массасы дене салмағының 3-6% құрайды.

Көптеген онкологиялық, гематологиялық немесе басқа да ауыр аурулары бар науқастар үшін сүйек кемігін немесе дің жасушаларын трансплантациялау көбінесе қалпына келтірудің соңғы мүмкіндігі болып қала береді. Үйлесімділік факторы өте төмен. Трансплантацияға мұқтаж реципиент үшін үйлесімділік генотипі сәйкес келуі және табылуы мүмкін 10000-нан бір ғана мүмкіндік бар деп саналады. Олар оны сүйек кемігі донорларының нақты тізілімінен табады.

Қазақстанда гемопоэтикалық бағаналы жасушалар донорларының ұлттық тіркелімі (бұдан әрі – ГДЖ) бар, алайда оның шектелуі генотиптің сирек кездесетін сәйкестігі факторымен бірге науқасқа көмек әрдайым көрсетіле бермейтініне, яғни донорды іздеу оң нәтиже бермейтініне әкеп соғады. Ал ГСК донорларының еуропалық деректер банкінен іздеу Қазақстандағы іздеу мен операция құнынан асатын тым жоғары құнға жұмсалады. Сондықтан, қазір қоғам мен мемлекет алдында тұрған ең маңызды міндет-сүйек кемігін трансплантациялауды қажет ететін науқастардың өмір сүру мүмкіндігі болуы үшін сүйек кемігі донорларының ұлттық тізілімін жаңа донорлармен толықтыру!

2024 жылғы 13 және 14 ақпанда облыстық қан орталығында “ГДЖ доноры бол және генетикалық егізіңді құтқар!» атты ұранмен донорлық акция өтті. Бұл акцияның мақсаты-шығыс қазақстандықтарды ГДЖ  донорларының қатарына қосу үшін тарту, сол арқылы ГДЖ донорларының ұлттық тіркелімін жаңа әлеуетті өмірді құтқарушылармен толықтыру. Бұл күні ГДЖ донорларының қатарына 40 ШҚО тұрғындары кірді! ГДЖ донорлар тізіліміне кірген донорлар бүгін қан орталығының “Құрмет грамотасымен” марапатталды.

Қазақстанда жыл сайын сүйек кемігін ауыстыруға 300 – ден  аса адам мұқтаж, соның жартысы балалар мен жасөспірімдер. Алайда, қолайлы донордың болмауына байланысты емделушілердің аз ғана бөлігі өмір сүруге мүмкіндік алады. Құрметті қазақстандықтар, егер сізде науқастарға өмір сыйлауға мүмкіндік болса, онда оны міндетті түрде пайдаланыңыз! ГДЖ доноры бола отырып, сіз өзіңіздің “генетикалық егізіңіздің” өмірін сақтайсыз! Әр адамда генетикалық егізі бар. ГДЖ донорларының тіркелімі неғұрлым көп болса, іздеу соғұрлым сәтті болады, соғұрлым құтқарылған өмірде көп болады!

Шығысқазақстандықтарға науқастарға көрсеткен көмегі үшін үлкен рахмет айтамыз!